Wybrane rodzaje dysfunkcji rodziny i ich znaczenie

z pracy licencjackiej

W literaturze wskazywanych jest wiele sposobów klasyfikacji dysfunkcji rodziny. Do najczęściej opisywanej zaliczyć można klasyfikację według negatywnych zjawisk związanych z życiem całej rodziny. Wyróżnia się zjawiska kryzysowe jak na przykład bezrobocie czy bezdomność. Autorzy zwracają uwagę na zagrożenia dla otoczenia przyrodniczego człowieka takie jak postępujące zmiany klimatu, katastrofy ekologiczne czy klęski żywiołowe, które dezorganizują życie jednostki a w konsekwencji także rodziny w sposób krótko lub długotrwały.[1]

Istotnym aspektem jest zjawisko zagrożenia bezpieczeństwa (zdrowia i życia) jednostki, a co za tym idzie również rodziny. Do takich zjawisk zalicza się na przykład: „wczesną aktywność seksualną nastolatków, prostytucję, aborcje, porzucanie dzieci, działalność sekt, pogorszenie warunków życia i bezpieczeństwa ekonomicznego, przewlekłą chorobę jednego z członków rodziny, agresję i przemoc (psychiczną, fizyczną, seksualną), dzieciobójstwo, przestępczość młodzieży i dorosłych (np. gwałty, kradzieże, rozboje, zabójstwa), działalność gangów, mafii, terroryzm, epidemie, tzw. choroby XX wieku (np. AIDS), śmierć w rodzinie (nagła, tragiczna)”.[2]

Inną grupę stanowią rodzaje zachowań występujące na podłożu psychospołecznym jak na przykład zaburzenia psychiczne czy nerwice. Do tej grupy zaliczyć należy dewiacje seksualne.

Ostatnim rodzajem dysfunkcji są konflikty o różnym charakterze, zakresie i rozmiarach, zdrady małżeńskie, życie w konkubinacie, pracoholizm, sieroctwo społeczne itp. Biorąc pod uwagę wyłączenie się rodziców z procesu wychowania należy stwierdzić, iż taka postawa niesie za sobą bardzo negatywne skutki. Częściej dotyczy ojców niż matek. Powodem, dla których ojcowie nie radzą sobie z połączeniem obowiązków rodzinnych, wychowawczych i zawodowych jest przywiązywanie większej uwagi do problemów natury emocjonalnej na przykład przytłoczenie karierą zawodową czy konfliktami z żoną a skończywszy na nieumiejętności postępowania z dziećmi.[3].

W dzisiejszej kulturze daje się zauważyć cykl, który powiela z pokolenia na pokolenie te same błędy i prowadzi do dysfunkcyjności rodziny. Polega on na tym, że dominujące kobiety związują się z biernymi mężczyznami i ich małżeństwa dają z kolei dominujące córki i biernych synów. Według wielu autorów to zjawisko uważane jest za przyczynę tak zwanego „kryzysu ojcostwa”.[4] Nieobecność ojca w procesie wychowania niesie za sobą wiele negatywnych skutków. Do najważniejszych należy zaliczyć: „niską samoocenę dzieci, słaba motywacja do nauki, duża podatność na wpływ grupy rówieśniczej” oraz rozwój przestępczości wśród nieletnich.

Podstawowa specyfika rodziny alkoholowej polega na tym, że osobą uzależnioną jest z reguły człowiek dorosły, a substancją uzależniającą – alkohol. Stawanie się rodziną alkoholową, jak pisze Z. Gaś, to proces, w trakcie którego do rodziny zostaje wprowadzony alkohol, a więc w wyniku którego używanie alkoholu przez jedną lub więcej osób staje się podstawową zasadą organizującą i kształtującą życie rodziny. W efekcie któregoś dnia rodzina zauważa, że całe jej życie koncentruje się wokół alkoholu.

Alkoholizm jest chorobą rodzinną. Żaden z członków rodziny nie może być zrozumiany w odłączeniu od innych członków systemu rodzinnego. Specjaliści nie dowiedzą się, co się dzieje z dzieckiem, jeśli nie zrozumieją wewnętrznych współzależności w całym układzie rodzinnym.

[1] M. Komorowska-Pudło, Zagrożenia życia rodziny-wybrane obszary jej wspomagania,………… s. 315-337

[2] Tamże. S. 330

[3] M Komorowska-Pudło s. 340.

[4] tamże

Dodaj komentarz

Ta witryna wykorzystuje usługę Akismet aby zredukować ilość spamu. Dowiedz się w jaki sposób dane w twoich komentarzach są przetwarzane.