Podstawowe prace dziecięce w wieku przedszkolnym

Poniżej przedstawiam, jak przykłady ilustruje tabela, obrazująca podstawowe prace, wykonywane przez dzieci w wieku przedszkolnym.

Tabela nr 1. Podstawowe prace dziecięce w wieku przedszkolnym.

Rodzaj pracy

Wykonywane czynności

Samoobsługa

v  wkładanie   i zdejmowanie odzieży;

v  mycie   rąk, twarzy, zębów;

v  odkładanie   rzeczy indywidualnego przeznaczenia na wyznaczone miejsce;

v  czesanie   się;

v  umiejętność   korzystania z toalety;

v  samodzielne   spożywanie posiłków.

Prace  porządkowe

v  odpowiednie   przygotowanie do zabaw, zajęć, posiłku, odpoczynku;

v  porządkowanie   rzeczy po zabawach, zajęciach i posiłkach;

v  sprzątanie,   pielęgnacja roślin;

v  mycie   zabawek, zachowanie porządku w sali;

v  sprzątanie,   pranie.

Prace na rzecz innych

(czynności usługowe)

v  samodzielne   przygotowanie upominków dla najbliższych;

v  pomoc   młodszym i słabszym kolegom;

v  prace   społeczne.

Dyżury

(czynności usługowe)

v  porządkowe   w sali zajęć;

v  zachowanie   ładu w szatni;

v  zachowanie   porządku w jadalni;

v  organizowanie   posiłków.

Źródło: Opracowanie własne na podstawie zgromadzonych materiałów.

Wymienione w tabeli dziecięce prace są podstawowymi z grupy czynności, które uzupełnione działaniami twórczymi i organizacyjnymi obejmują pełen zakres zadań, które towarzyszą człowiekowi w każdym wieku.

Spośród wszystkich rodzajów prac, wykonywanych przez dzieci w wieku przedszkolnym, najwyższą rangę społeczną spełniają te wykonywane na rzecz innych.

Najmłodsi najchętniej robią to, co staje się doceniane przez otoczenie, co dla innych stanowi wartość, sprawia radość. Taka forma pracy ma najwyższą wartość społeczną, gdyż w jej trakcie dziecko stopniowo przezwycięża egocentryczny sposób myślenia, charakterystyczny dla okresu przedszkolnego. Liczy się nie tyle produkt pracy, ile stosunki łączące jednostkę z odbiorcami wykonywanego produktu. W taki sposób dzieci przedszkolne zaczynają pojmować społeczny sens pracy. [1]

Formą indywidualnej pracy na rzecz innych są dyżury. Ten model pracy jest dla najmłodszych niezwykle odpowiedzialny, bo wiąże się z przyjęciem na siebie określonej roli.

Dyżury kształtują, jak być wytrwałym, przyuczają do wrażliwości na ocenę społeczną, zaspokajają potrzebę poparcia społecznego. Budzą również wiarę we własne siły, pogłębiają związki przynależności do grupy.

Praca dziecka w wieku przedszkolnym powinna być dostosowana do jego możliwości, dzięki temu najmłodsi polubią ją i otoczą zainteresowaniem. Muszą to być działania łatwe, które szybko przyniosą konkretny rezultat i wzmocnią poczucie własnej wartości. Niezbędna jest także organizacja pracy, jej stałość i obowiązkowość.

„Gromadzenie wiedzy o zawodach, czynnościach zawodowych, nazwach i funkcjach prostych narzędzi pracy przez dzieci w wieku przedszkolnym w polskim systemie oświaty jest dotąd mało doceniane. Świadczy o tym między innymi fakt, iż w obowiązującej obecnie podstawie programowej nie wyodrębniono tych treści w osobnym obszarze edukacyjnym. Szkoda, bo praca odgrywa istotną rolę w wielu dziedzinach wychowania przedszkolnego. Stanowi niezwykle ważne zagadnienie, również dlatego, że własna praca dziecka jest najbardziej właściwą drogą kształtowania pojęć w zakresie ludzkiej pracy, a także poprzez nią przygotowuje się dzieci do podjęcia i wykonywania obowiązków szkolnych”. [2]


[1] Z. Wiatrowski, Pedagogika…, op. cit., s. 96.

[2] B. Grzeszkiewicz, op. cit., s. 62.