ŻYCIE STEFANA SZUMANA

Stefan Szuman urodził się 2 stycznia 1889 roku w Toruniu. Leon Szuman – jego ojciec – prowadził własną klinikę, w której leczył też chorych bezpłatnie. Matka Stefana Szumana – Eugenia z Gumpertów – umarła, gdy miał sześć lat. Ojciec pojął za żonę siostrę matki Szumana, równie kochaną przez dzieci.

Dom państwa Szumanów był pełen miłości, zrozumienia, respektu do rodziców. Jako mały chłopiec Stefan Szuman całą duszą wchłaniał piękno muzyki fortepianowej, którą odtwarzała jego matka. Sam uczył się grać na skrzypcach. Interesował się również literaturą, malarstwo zaś robiło na nim wielkie wrażenie – „miał duszę pełną obrazów” – tak o sobie pisał. Dobre oceny w pruskim gimnazjum w Toruniu otrzymywał tylko z rysunku, muzyki, francuskiego i przyrody, natomiast z reszty przedmiotów z trudem wyciągał oceny dostateczne.

Jako dziewiętnastoletni absolwent toruńskiego gimnazjum Stefan Szuman rozpoczął studia medyczne we Wrocławiu, by z czasem przejąć klinikę po ojcu. Był studentem dość systematycznym, jednak sercem pozostawał przy sztukach pięknych. Z Wrocławia przeniósł się do Monachium. W 1913 roku Szuman ukończył studia i podczas praktyki dyplomowej w Monachijskim Instytucie Patologicznym napisał pracę doktorską, którą obronił w 1914 roku.

Gdy wybuchła I wojna światowa, Stefan Szuman został wcielony do armii niemieckiej. W słynnej bitwie pod Cambrai w 1917 roku został ciężko ranny. W 1919 roku udało się Szumanowi przedostać do powstańców wielkopolskich. Walczył tam w latach 1919 – 1920 i wsławił się nie tylko jako lekarz, operator, ale również jako zdolny, odważny strateg i organizator. Za swe zasługi i męstwo w listopadzie 1920 roku otrzymał rozkazem dowództwa 3 Armii Krzyż Walecznych.

Po śmierci ojca w 1920 roku Stefan Szuman nie objął po nim kliniki, postanowił zająć się tym, co go naprawdę pasjonowało – studiami psychologicznymi.

W 1921 roku podjął on w Uniwersytecie Poznańskim studia wyższe. Najpierw były to studia z zakresu filozofii i estetyki, studia plastyczne – w szkole Sztuk Zdobniczych, z czasem zajął się wyłącznie studiami psychologicznymi.

Ponieważ dzielone z bratem dochody z apteki nie wystarczały na utrzymanie, Stefan Szuman podjął pracę jako lekarz szkolny oraz jako wizytator higieny i wychowania fizycznego w Kuratorium Poznańskim. W tym czasie też pojął za żonę Zofię Szczepanowską – „ukochaną towarzyszkę całego jego życia, a zarazem najlepszą i najbliższą współpracowniczkę, zbierającą i spisującą niestrudzenie obserwacje rozwoju psychicznego dzieci i wnikliwe je interpretującą wraz z mężem”. [16]

Podczas studiów Szuman pasjonował się także twórczością graficzną i tkactwem, teatrem, muzyką i literaturą piękną.

„Studia psychologiczne zakończył Szuman obroną rozprawy doktorskiej, przygotowanej pod kierunkiem profesora Stefana Błachowskiego”. [17] Praca jego ukazała się w druku pod tytułem „Sztuka dziecka. Psychologia twórczości rysunkowej dziecka” w 1927 roku. Pracą tą zainicjował swoją bogatą działalność naukową. Do całkowitej niezależności naukowej drogę otworzyła mu praca pod tytułem: „Badania nad rozwojem spostrzegania i reprodukowania prostych kształtów przez dziecko” – obronił ją w 1937 roku w marcu jako rozprawę habilitacyjną.